Παρασκευάκη Αλεξάνδρα
Κοινωνική Λειτουργός
Οι εξετάσεις είναι πλέον προ των πυλών, μαθητές και γονείς καλούνται να καταβάλλουν τις τελευταίες τους προσπάθειες για να ολοκληρωθεί επιτυχώς η πολυπόθητη εισαγωγή τους στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Αυτές τις μέρες τα παιδιά μας βιώνουν άγχος, που δεν είναι τίποτα άλλο από το φόβο ενδεχόμενης αποτυχίας στις εξετάσεις.
Το άγχος είναι φυσιολογικό και δημιουργικό εφόσον δεν ξεπερνά κάποια όρια. Αποτελεί κινητήρια δύναμη σε δύσκολες και προκλητικές φάσεις της ζωής μας βοηθώντας μας να ανταπεξέλθουμε με επιτυχία στο στόχο μας! Το άγχος μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα, όταν γίνει ανεξέλεγκτο, και έτσι περιορίσει την πραγματική μας ικανότητά για επίδοση και μας κάνει να υποφέρουμε..
Όλοι οι άνθρωποι έχουμε βιώσει άγχος κατά διαστήματα στη ζωή μας. Το άγχος είναι ένα αίσθημα φόβου, δυσάρεστη και ακαθόριστη αίσθηση ανησυχίας, που συνήθως συνοδεύεται από σωματικά συμπτώματα: εφίδρωση, ζάλη, αύξηση καρδιακού παλμού, δερματικές εξάψεις, στομαχικές διαταραχές, αίσθημα πνιγμού, αστάθεια, συχνοουρία,κ.λ.π.
Είναι μια συναισθηματική αντίδραση, που κινητοποιεί το άτομο για να αντιμετωπίσει τους κινδύνους, να αποτρέψει μία πραγματική ή συμβολική βλάβη και ζημία, εξασφαλίζοντας την ομοιόσταση, τη χαρακτηριστική του σύσταση και την ισορροπία του με το περιβάλλον. Το άγχος λειτουργεί ως μηχανισμός επαγρύπνησης και άμυνας.
Για παράδειγμα, ο φοιτητής που προετοιμάζεται για εξετάσεις είναι φυσιολογικό να διακατέχεται από άγχος. Το άγχος τον κινητοποιεί, ώστε να εντείνει τις προσπάθειές του να μελετήσει συστηματικά και μεθοδικά ώστε να αποτραπεί ο κίνδυνος της αποτυχίας και να αυξηθούν οι πιθανότητες ενός θετικού αποτελέσματος. Το φυσιολογικό άγχος, που καλείται και «δημιουργικό», αποτελεί έναν προσαρμοστικό μηχανισμό.
Το πρώτο μεγάλο άγχος που βιώνουν τα παιδιά μας στις μέρες μας και καλούνται να αντιμετωπίσουν είναι αυτό των εξετάσεων.
Ας τους βοηθήσουμε λοιπόν στηρίζοντας τους συναισθηματικά και με απλές πρακτικές συμβουλές να αντιμετωπίσουν την πρώτη τους επαφή με τον παράγοντα άγχος όσο πιο ομαλά και δημιουργικά γίνεται .
Τις ημέρες των εξετάσεων θα ήταν καλό οι μαθητές να:
– Λαμβάνουν ελαφριά γεύματα (ποτέ να μην μένουν νηστικοί)
– Να υπάρχει χρόνος για ηρεμία και χαλάρωση
– Λίγο πριν πάνε στο εξεταστικό κέντρο, ένας μικρός περίπατος θα βοηθήσει ιδιαίτερα
– Να προσπαθούν να μένουν μόνοι τους τα τελευταία 15 λεπτά περίπου πριν μπουν στην αίθουσα των εξετάσεων, αποφεύγοντας τις επαναλήψεις της ύλης και τις συζητήσεις με τους γύρω τους για το μάθημα που δίνουν.
Διατροφή:
– Καλό θα ήταν να αποφεύγουν τα πολλά γλυκά, αναψυκτικά, λιπαρά.
– Να αυξήσουν την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών,
– Αντί για καφέδες, να τρώνε σοκολάτα υγείας μαζί με λίγους ξηρούς καρπούς
( καρύδια, αμύγδαλα, φουντούκια- χωρίς αλάτι).
-Τα γεύματα να είναι κανονικά, όχι δίαιτες και όχι υπερφαγία ( λόγω άγχους, αυτά είναι παγίδες).
– Μιλκ- σέικ ( γάλα με παγωτό στο μπλέντερ), είναι δροσερό, προσφέρει ενέργεια και δίνει την αίσθηση ότι δεν πεινάτε.
– Απαραίτητη η σωματική άσκηση ( κίνηση), βοηθάει το σώμα αλλά και την λειτουργία του εγκεφάλου-κέντρου μνήμης.
Την ώρα που αρχίζουν οι εξετάσεις θα βοηθήσει:
– Η ηρεμία και ο έλεγχος της αγωνίας με σωστές αναπνοές
– Η ανάγνωση των θεμάτων με πολύ προσοχή δύο φορές (μια αναγνωριστική γρήγορη ματιά και μια δεύτερη με προσοχή για σωστή κατανόηση)
Κατά την διάρκεια της εξέτασης και όταν πρέπει να επιλέξουν:
– Να το κάνουν γρήγορα και με μεγάλη προσοχή, να προσπαθήσουν μια κατανομή χρόνου για να μη νιώσουν ότι πιέζονται.
– Ν’ απαντήσουν πρώτα στις ερωτήσεις που αφορούν στα θέματα που τα ξέρουν καλύτερα. Έτσι, δεν θα ξεκινήσουν με πανικό και θα εξοικονομήσουν τον χρόνο που χρειάζονται για τα θέματα που τους δυσκολεύουν περισσότερο.
Σε περίπτωση που νιώσουν ότι όσα γνωρίζουν χάθηκαν:
Ο άγχος δεν πρέπει να τους καταβάλλει, αντιθέτως πρέπει να πάρουν βαθιές αναπνοές με ρυθμό (εισπνοή από τη μύτη-εκπνοή από το στόμα). Να σφίξουν όσο πιο δυνατά μπορούν τα χέρια σε γροθιά και μετά ν’ αφήσουν τους μυς να χαλαρώσουν (τουλάχιστον 3 φορές). Να κλείσουν για 10-15 δευτερόλεπτα τα μάτια και να υπενθυμίσουν στον εαυτό τους ότι αυτοί ελέγχουν την κατάσταση και όχι το αντίθετο.
Συμβουλές προς τους γονείς:
– Μείνετε κοντά στα παιδιά σας αυτές τις μέρες
– Συζητάτε μαζί τους χωρίς να κρατάτε επικριτική στάση, θέλουν να τους ακούτε και όχι να τους κρίνεται
– Θυμηθείτε το δικό σας άγχος στην ανάλογη περίπτωση και τι ακριβώς επιζητούσατε από τους δικούς σας γονείς
– Να τους υπενθυμίζεται ότι αγωνίζονται για την δική τους επαγγελματική αποκατάσταση, και όχι για να μην απογοητεύσουν τους γονείς τους
– Τονώστε την αυτοπεποίθησή τους για να μην πάνε χαμένοι οι δικοί τους κόποι και παρόλα αυτά να θυμάστε ότι
«Μέσα από κάθε αποτυχία μας δίνεται μια ευκαιρία μάθησης!…»
Μετά απ’ όλα αυτά….και με καλή ψυχική υγεία…